Czy gdy jesteście zestresowani lub macie gorszy nastrój zajadacie się słonymi przekąskami? Pewnie macie potem to sobie za złe, bo pomijając kaloryczność, chyba już każdy słyszał, żeby nie jeść rzeczy bardzo słonych i nie dosalać potraw. Zwłaszcza jeśli chorujemy na nadciśnienie tętnicze czy niewydolność nerek. Okazuje się, że sprawa wcale nie jest taka prosta.
Co na to mózg?
Osobiście bardziej oglądam konsekwencje “trzymania” starszych członków rodziny na diecie niskosodowej (sód jest głównym składnikiem tzw. soli kuchennej). Dołączając do tego niechęć pacjentów w tej grupie wiekowej do przyjmowania płynów lub odwrotnie nadmierne ich nimi pojenie, o niebezpieczny zespół niskosodowy nietrudno. Efektem może być nie tylko osłabienie czy bóle głowy, ale obrzęk mózgu z drgawkami czy śpiączką.
Sól konserwuje
Poziom soli w diecie, to nie tylko problem osób starszych czy z nadciśnieniem tętniczym. Badania, które wstępnie miały dawać odpowiedź na temat wpływu odwodnienia na zachowania społeczne “przy okazji” pokazały jak ważny jest sód dla naszego nastroju i radzenia sobie ze stresem.
Kobiety spożywające mniej soli są skłonne do depresji. Ciekawe czy ma to coś wspólnego z byciem na którejś restrykcyjnej i do tego bezsmakowej (sól go wydobywa) diecie na odchudzanie… Natomiast zarówno kobiety jak i mężczyźni, którzy już na depresję chorują solą więcej. Czyżby sami instynktownie próbowali sobie pomóc?!
Drugim istotnym dla prawidłowego nastroju składnikiem dodawanym teraz praktycznie do każdej soli jest jod. Jest on niezbędny dla wytwarzania przez tarczycę tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Ich niedobór występuje w niedoczynności tarczycy, której jednym z objawów są właśnie zaburzenia depresyjne. Przy problemach z nastrojem oznaczenie TSH, fT3 i fT4 (f – oznacza formę wolną ang. free, czyli niezwiązaną z białkami) powinna być jednym z pierwszych kroków diagnostycznych.
Sód a nadciśnienie tętnicze
Gdy nadmierne ograniczamy sól w diecie nadnercza wydzielają reninę, angiotensynę i aldosteron (układ RAA). Hormony te pomagają przyswajać sód z diety i nie tracić go w moczem. Czy to nie dziwne, że istnieje tyle leków hipotensyjnych (czyli na nadciśnienie) hamujących RAA, ale jednocześnie zaleca się drastyczne ograniczanie spożywania soli… ?? Zresztą 16-letnie badanie śledzące nawyki żywieniowe amerykanów, opublikowane w 2017 roku w “Lancet” (jedno z najbardziej poważanych czasopism medycznych na świecie), w ogóle poddaje w wątpliwość zasadność diety niskosodowej w nadciśnieniu tętniczym.
Sód hamując wydzielanie angiotensyny II (hormon “pro-stres”) a zwiększając aktywność oksytocyny (hormon “anty-stres”) zmniejsza też reakcję na stres. Zwiększa między innymi towarzyskość poprzez zmniejszanie lęku i napięcia emocjonalnego związanego z relacjami międzyludzkimi. Warto o tym pomyśleć przed następnymi imieninami u cioci…
Solić czy nie solić?
Oto jest pytanie. Najbardziej odpowiedzialna odpowiedź brzmi: to zależy ? Warto oczywiście na ten temat porozmawiać ze swoim lekarzem – zna nasze ewentualne problemy zdrowotne, najświeższe badania i pobierane leki. Jednak jeśli nie mamy problemu z nerkami, to… niech nam “spożywcza jodowana” nie będzie solą w oku ?
Bibliografia:
- Low Sodium Intakes are Not Associated with Lower Blood Pressure Levels among Framingham Offspring Study Adults; Lynn L. Moore, Martha R. Singer, and M. Loring Bradlee; The FASEB Journal; 2017; 446.6
- Hydration State Controls Stress Responsiveness and Social Behavior;
- Buendia JR, Bradlee ML, Daniels SR, Singer MR, Moore LL. Longitudinal effects of dietary sodium and potassium on blood pressure in adolescent girls. JAMA Pediatr. 2015 Jun; 169(6):560-8. PMID: 25915457; DOI: 10.1001/jamapediatrics.2015.0411;
